УПРАВЛЕНИЕ ФЕДЕРАЛЬНОЙ СЛУЖБЫ ПО НАДЗОРУ В СФЕРЕ ЗАЩИТЫ ПРАВ ПОТРЕБИТЕЛЕЙ И БЛАГОПОЛУЧИЯ ЧЕЛОВЕКА ПО РЕСПУБЛИКЕ САХА (ЯКУТИЯ)

Ис сыстыганнаах ыарыытыттан сэрэниҥ!

Ис сыстыганнаах ыарыытыттан сэрэниҥ!

 

Сайыҥҥы ичигэс кэмҥэ уонна элбэх ахсааннаах киһилээх маассабай бырааһынньыктар, ыһыахтар буолар кэмнэригэр  астан сүһүрүүуонна ис сыстыганнаах ыарыыларын сэрэтэр сыаллаах Республикатааҕы Роспотребнадзор Управлениета  нэһилиэнньэҕэ анаан сүбэлиир.

Сайыҥҥы итии кэмҥэ араас аһы сөптөөхтүк астааһын, харайыы быраабылата тутуһуллубатаҕынаастан сүһүрүү, ис ыарыыта көбүөн, тарҕаныан сөп. Ис ыарыыта тарҕанар  сүрүн 3биричиинэлэринэн буолаллар: буорту буолбут аһыыр ас (ол иьигэр ситэ буспатах эттээх шашлык, сиэниллэр болдьоҕо ааспыт аһылык), иһэр уу уонна тус бэйэ гигиенатын тутуспат буолуу.Ону таһынан дьиэ кыыллара  - ыттар, куоскалар, көтөрдөр, черепаха уо.д.а. - эмиэ ыарыыны көбутэр микробтары тарҕатыахтарын сеп.

Ис сыстыганнаах ыарыытын араас көруҥэ угус, ыарыыны араас элбэх микробтар көбүтэллэр, олор истэригэр бактериялар (дизентерия, брюшной тиф, сальмонеллез), вирустар (гепатит А, рото, норо, астро, энтеро) уо.д.а.бааллар.

Бу микробтар сүнньүнэн киһиэхэ аһыыр органынан искэ киирэн очоҕоһугар тарҕаналлар, киһи хойуутунан тахсаллар, онон тас эйгэҕэ ууну, дьиэ тэрилин, оҕооонньуурун, иһити-хомуоһу, аһыыр аһы киртитиэхтэрин - сутуйохтарын сөп, маны тэҥэ уһун кэмҥэкинилэр ыарыыны күөдьүтэр кыахтарын сүтэрбэттэр. 

Ыарыы сүрүн бэлиэлэринэн буолаллар: ыарыһах сылаабайдыыр, сүрэҕэ өлөхсүйэр, хотуолуур, сыптарыйар, иһэ тыытан ыалдьар, температурата тахсар.

Ис сыстыганнаах ыарыыларын хаппат уонна ыалддьыбат туһуттан хас биирдии киһи сэрэтэр миэрэлэри тутуһуон наада:

1. Сыстыганнаах ис ыарыыта тарҕаммыт сиригэр, ордук кыра саастаах оҕолор сылдьалларын тохтотуохха наада.

2. Тус бэйэ уонна общественнай гигиенаны тутуһар наадалаах. Илиини чаастатык суунулуохтаах, ордук кичэйэн аһы буһарар, бэлэмниир кэмҥэ, таһырдьаттан күүлэйдээн кэллэххэ, туалеттаан баран. Остолобуой, ресторан улэһиттэригэр ордук кытаанах ирдэбил көрүллэр.

3. Кыра саастаах оҕолорукөрөргө-истэргэ туттуллар тэриллэри, иһити -  хомуоһу туспа ыраастык тутуохха наада.

4. Олорор дьиэни-уоту чаастатык сууйар, сууйарга дезинфекциялыыр средствоны туттар туһалаах.

5. Аһыыр аскыт куттала суох буоларын ситиһиэххэ наада. Ордук түргэнник буорту буолар астары (үүт, эт, фарш, творог, сымыыт уо.д.а.) анал маҕаһыыннартан, рыноктартан атыылаһыахха наада(онно ордук аһылык хаачыстыбата хонтуруолга ылыллар).

Сорох астары, фруктаны, оҕуруот астарын, ордук кичэйэн сууйар, ол кэннэ оргуйбут уунан сайгыыр наадалаах.

6. Уута сүүрбэт күөллэргэ, көҥүлэ суох пляжтарга сөтүөлүүр сатаммат, сөтүөкэмигэр оҕолор ууну ыйыстыбаттарын, чачайбаттарын ситиһиэххэ наада.

7. Аһаҕас күөллэртэн, үрэхтэртэн сиикэй ууну иһир сатаммат.  Ханна да сылдьыбыккыт иһин, ол иһигэр айылҕаҕа сынньана таҕыстахха, иһэр уу оргутуллубут буолуохтаах, эбэтэр бытыылкаҕа кутуллубут ууларыилдьэ сылдьыр ордук.

8. Дьиэҕэ киирбит сахсырҕаны, таракаан уонна кутуйах утары (араас сыстыганнаах ыарыыны тарҕатыахтарын сөп) өлөрөр миэрэни ылыахха наада.

9. Дьиэҕэ ыарыһах баар буоллаҕына тус бэйэ гигиенатын ордук кыһаллан тутуһулуохтаах. Иһити-хомуоһу, ыарыһахха туттуллар тэриллэри, ону таһынан, оҕо оонньуурун оргутуллар, сууйуллар. Ыарыһах хотуолаабыт, хойуутунан киртиппит утуйар уонна ис таҥаһын барытын итии уунан сууйуохха (60º), дезинфекциялыахха наада.

Маннык боростуой быраабылалары кичэйэн тутустахха сыстыганнаах ис ыарыыта тарҕанарын,эбэтэр ким эмит эбии сыстарын тохтотуохха сөп.

Үксүгэр ис ыарыыта чэпчэкитик бэлиэтэнэр, ол иһин сорох ыарыһахтар медицинскэй көмөҕө наадыйбакка бэйэлэрэ билэллэринэн эмтэнэллэр. Ол гынан баран кыра саастаах оҕолорго уонна кырдьаҕас дьоҥҥо (мөлтөх иммуннай системалаах) ардыгар ис ыарыыта ыараханнык киириэн сеп.

Хас биирдии ыарыһах өйдүөн наада, кини тулатыгар баар дьоҥҥо кутталы үөскэтэрин!!!

Ыалдьыбат туһугар иһэр уубут, аһыыр аспыт киртийэрин сэрэтиэххэ уонна сөптөөх усулуобуйаҕа астыыры, харайары ситиһиэххэ наада.

Ис сыстыганнаах ыарыыларын бэлиэлэрэ билиннэ да, медицинскэй көмө ыҥыран, анализтары туттаран, сөптөөх эми анатыахха-эмтэниэххэ наада!!!

Тус бэйэҕит, чугас дьоҥҥут доруобуйатын харыстааҥ!!!

Просмотров: 49